فرآوری گوجه فرنگی اهمیت دارد چرا که از
جمله پرمصرف ترین محصولات کشاورزی است
که میتواند در محیط گلخانهای و خارج از فصل رویش نیز به عمل آید.
این محصول علاوه بر آنکه به شکل اصلی خود
یعنی به صورت خام از میزان مصرف بالایی
در بین خانوار ایرانی برخوردار است، به عنوان ماده اولیه کارخانجات متعدد،
صنایع و فرآوردههای غذایی نیز به طور
گسترده مورد استفاده قرار میگیرد.
جالب است بدانید گوجه فرنگی به دلیل ارزش
دلاری، دومین سبزیجات مهم دنیا است
و تولید جهانی آن از 88/528 میلیون تن در
سال 1995 به 125/266 میلیون تن در
سال 2004 رسیده است که حدود 60 درصد
از آن برای فرآوری و استفاده
در صنایع تبدیلی و بقیه به صورت تازه خوری مصرف شده است.
فرآوری گوجه فرنگی
در حال حاضر صنعت گسترده و پیشرفتهای فرآوری
محصول گوجهفرنگی را عهدهدار است
و این محصول ارزشمند را به صورت خشکشده، پوستکنده، پوره، رب،
انواع سس، پودر، آب میوه و کنسرو در
اختیار مصرفکنندگان قرار میدهد.
فرآوري محصولات کشاورزي یا فعالیتهاي فرآیند کردن
(Processing (داراي اهمیت زیادي در
توسعه بخش میوه و سبزي
میباشند و باعث افزایش بازاریابی محصول تازه وکاهش ضایعات پس
از برداشت میشود. فرآیند کردن سبب افرایش سوددهی و دوام
سیستمهاي تولید میوه وسبزي با ایجاد
اشتغال روستائیان و تبادلات خارجی میشود.
فرآیندهاي سنتی به طور وسیعی در فرآیند میوه و
سبزي در سطوح مختلف و مقیاسهاي
(خانه روستایی، صنایع کوچک، متوسط و بزرگ )
بکار میرود. آب میوههاي گرمسیري و
پالپ آنها، آناناس کنسروشده، رب گوجه فرنگی
و قارچ خشک شده وکنسروي
مثالهایی از محصولات میوه و سبزي تولید شده با
تکنولوژي فرآیندهاي سنتی می باشد که ورود
این محصولات به بازارهاي بین المللی رشد
افزایشی دارد. در اینجا به روش تبدیل گوجه
فرنگی به پنج محصول برگه خشک گوجه، آب گوجه فرنگی، پوره
گوجه فرنگی، کنسرو گوجه فرنگی پوست گرفته و سس گوجه
فرنگی اشاره میشود.
فرآوری گوجه فرنگی
تولید گوجهفرنگی ایران در سال 1374 (1995)
از 2/4 میلیون تن به حدود 4/2 میلیون تن
در سال 1383 رسیده است که سهم بسیار جزئی
یعنی حدود 3/4 درصد از تولید جهانی را
به خود اختصاص داده است، در حالی که سطح
زیر کشت در ایران حدودا 14 درصد سطح
زیر کشت جهانی است و سالانه حدود 320 میلیون
تن ضرر پایین بودن عملکرد تولید آن
در کشور است. بر این اساس با برنامهریزی و
ترویج اطلاعات علمی کاربردی در زمینه کشت
و فرآوری برای افزایش عملکرد تولید گوجهفرنگی،
کاهش ضریب تبدیل گوجهفرنگی به رب،
بهبود کیفیت محصولات و تنوع بخشیدن به
محصولات میتوان از ضرر سالانه بالغ بر
700 میلیون دلار جلوگیری کرد. کتاب حاضر
مجلد نخست از مجموعهی “تولید و
فرآوری گوجهفرنگی” است که به بررسی تولید
و فرآوری گوجهفرنگی در جهان
و ایران و راههای توسعهی این صنعت در ایران اختصاص دارد.