شته نخود
شته نخود خسارت اصلی این آفت بیشتر متوجه غلافهای
نخود است. لاروهای جوان پس از خروج از تخم، ابتدا از
پارانشیم برگ و اندامهای زایشی نخود (گل و غنچه)
تغذیه میکنند. سپس با تشکیل غلافها، لاروهای متوسط
و درشت به داخل غلاف رفته و از دانه تغذیه میکنند. به طور
متوسط ۳۰ تا ۴۰ درصد غلافها توسط این آفت آسیب میبینند
که خسارتی حدود ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار را در بر دارد و در
شرایط مساعد میزان آسیب غلاف به ۹۰-۹۵ درصد نیز میرسد.
شته نخود
عمده خسارت در دوران لاروی مربوط به لاروهای سن ۲ و ۳ است.
گفته شده یک لارو این آفت به تنهایی میتواند به ۲۵ تا ۴۰ عدد
از غلافها آسیب برساند. بررسیها نشان داده که بیشترین
سوراخهای ورودی آفت در ناحیه پایه غلافهای نخود ایجاد میشود.
استفاده از ارقام مقاوم و زودرس برای کاهش خسارت
بهرهگیری از ارقام مقاوم، یکی از روشهای مهم کنترل این آفت است.
در بررسی ۵۲ ژنوتیپ نخود، مشخص شد که برخی ژنوتیپها مقاومت
قابل توجهی نسبت به کرم پیلهخوار دارند. رقم آزاد در گروه نسبتاً
مقاوم و ارقامی مانند بیوهنیج، عادل، آرمان و هاشم در گروه حساس قرار گرفتند.
ویژگیهای مورفولوژیکی غلاف مانند تراکم، ضخامت دیواره، طول،
سطح و تعداد غلاف در بوته، بر مقاومت نخود در برابر این آفت تأثیر
دارند. همچنین وجود تریکوم (کرک) روی سطوح گیاهی نقش
مهمی در فرایند انتخاب میزبان توسط آفات دارد. ارقام با پوسته
غلاف ضخیمتر، آسیب کمتری میبینند.
چندین گونه شته از روی نخودفرنگی گزارش شده است که در میان
آنها گونه کراسیورا بیشترین فراوانی را در آسیا و آفریقا به خود
اختصاص داده است. شتهها علاوه بر تغذیه از شیره گیاهی تولید
عسلک نیز میکنند که زمینه را برای شیوع آلودگی قارچی (فوماژین)
فراهم میکنند. این آفات تا حدی توسط دشمنان طبیعی کنترل
میشوند اما فعالیت تغذیهای کلونیهای شته میتواند رشد گیاه
را به ویژه در مرحله جوانهزنی به تاخیر بیندازد.
آلودگی شدید باعث پیچخوردگی شاخهها در نهالهای جوان میشود.
در شرایط مرطوب ممکن است گیاه کاملاً پژمرده شود.
کنترل
– اکسی دمیتون متیل 25% EC
– دیمتوات 40% EC
– اسفیت
